Zagraniczni pracownicy sezonowi w Niemczech prawdopodobnie w tym roku będą zwolnieni z płacenia składek na ubezpieczenie społeczne do 102 dni. Reklama Jak podał Farmer.pl, pracownicy sezonowi będą mogli pracować 102 dni zamiast 70 dni bez zabezpieczenia społecznego w rolnictwie. The Library of Congress / Z Franciszkiem Wodą SJ, misjonarzem pracującym w Zambii, rozmawia Józef Augustyn SJ. W czasie wojny został Ojciec wywieziony na roboty do Niemiec. Jak do tego doszło? To było zimą 1943 roku. Miałem wtedy niespełna siedemnaście lat. Niemcy w tym czasie na wszelkie sposoby starali się zdobyć ludzi do pracy na terenie Rzeszy: na roli, w fabrykach, w kopalniach. Rąk do pracy brakowało, bo sami Niemcy walczyli o “nowy porządek w Europie”. Siły roboczej szukali więc w krajach okupowanych, między innymi przez łapanki na ulicach miast. Natomiast na wsi sołtys danej miejscowości miał regularnie wyznaczać określoną liczbę mieszkańców do pracy w Rzeszy. I tak też się stało w moich rodzinnych Mokrzyskach. Do naszego domu przyszło zawiadomienie, że zostałem do takiej pracy wyznaczony. Mam to zawiadomienie do dziś. Przed wywiezieniem na roboty mogłaby mnie uchronić praca na rzecz niemieckiego wysiłku wojennego, tyle że w Mokrzyskach nic takiego nie robiłem. Nie można było też takiego zatrudnienia załatwić od ręki. Ojciec chciał mnie więc ukryć u rodziny w Lubelskiem, gdzie mieszkali bracia mojej mamy, ale się nie zgodziłem. Bałem się, że jeśli zniknę bez śladu, moi najbliżsi będą z tego powodu represjonowani. Powiedziałem więc do ojca: “Na dobre czy na złe – pojadę”. Spakowałem się, pożegnałem z bliskimi i 31 stycznia 1943 roku stawiłem się na stacji kolejowej w Brzesku. Co było potem? Najpierw całą grupą zostaliśmy umieszczeni w obozie przejściowym w Krakowie, utworzonym w budynku szkoły średniej przy ul. Wąskiej. Tam byliśmy przygotowywani do wyjazdu. W jaki sposób? Dezynfekcja, strzyżenie, sprawdzanie dokumentów i danych. Spędziliśmy tam około tygodnia. Pamiętam, że odwiedziła mnie mama z wujkiem. Przywiozła mi jeszcze jakąś ciepłą kapotę i trochę jedzenia. Wydawało się jej, że nie dość dobrze wyposażyła mnie na drogę. Nie mogłem do nich zejść. Stali na ulicy, a ja byłem przy oknie jednej z sal na pierwszym czy drugim piętrze. Stamtąd z nimi rozmawiałem. Ilu was było w tym obozie? Dokładnie nie pamiętam, może dwieście osób. Po tygodniu wsadzili nas do pociągu i z Krakowa Głównego wywieźli na zachód. To był pociąg osobowy. W czasie drogi zapisywałem wszystkie mijane stacje, ale ta lista gdzieś mi zginęła. Na pewno jechaliśmy przez Drezno. Podróż trwała dwa dni. Co jakiś czas nasz pociąg zatrzymywano, by przepuścić transporty wojskowe. W końcu dojechaliśmy do Wuppertalu w Westfalii. Tam ponownie umieszczono nas w obozie przejściowym, gdzie przeszliśmy podobną procedurę jak wcześniej w Krakowie. Następnego dnia znowu do pociągu – tym razem do Kolonii. Tam rozdzielili nas na mniejsze grupy i przyczepami ciągniętymi przez traktory zawieźli do Bonn oddalonego od Kolonii jakieś trzydzieści kilometrów. Byliśmy po lewej stronie Renu i nie przejeżdżaliśmy przez niego na drugi brzeg. W Bonn trafiliśmy do miejscowego urzędu pracy. Wszystkich umieścili na dużej hali, gdzie rozpoczęło się przydzielanie do konkretnych prac. Polegało to na tym, że jeden z urzędników wywoływał poszczególne zawody, na które było zapotrzebowanie, a ludzie się zgłaszali. Tyle że ja nie miałem żadnego zawodu. Zostałem na końcu w grupie około dwudziestu osób: kobiet i mężczyzn. Wtedy przyszli bauerzy, czyli niemieccy gospodarze, i każdy wybierał dla siebie robotników do pracy na wsi. Najpierw wybrał mnie gospodarz, któremu – jak mi się wydawało – nie najlepiej patrzyło z oczu. Wymknąłem się więc do grupy osób jeszcze bez przydziału i trafiłem do gospodarza, który robił lepsze wrażenie. Czy to się później potwierdziło? Wybrał czterech mężczyzn i jedną dziewczynę i zabrał nas do jednej wioski, ale rozdzielił do różnych gospodarstw. To było Niederbachem oddalone od Bonn o jakieś dwadzieścia kilometrów. W linii prostej wioska leżała trzy kilometry na zachód od Renu. Ostatecznie zostałem przywieziony do domu małżeństwa w średnim wieku. Kiedy przyjechaliśmy na miejsce, było już późno. Dali mi więc ciepłe łóżko i dopiero na drugi dzień rano zaczęła się moja praca. Muszę przyznać, że trafiłem szczęśliwie. A gospodarz, który najpierw mnie wybrał na hali w Bonn, mieszkał w sąsiedniej wiosce i jak się okazało był miejscowym nazistą. Bardzo źle traktował swoich przymusowych robotników. Do tego stopnia, że pracujący u niego napisali skargę do urzędu w Bonn. Przeczucie więc mnie nie myliło. Kim byli ludzie, u których Ojciec pracował? To byli katolicy, bardzo dobrzy ludzie – Elizabeth i Klemens Geodelsowie. Mieli syna Josepha i trzy córki. Jedna była starsza ode mnie, średnia w moim wieku, a najmłodsza miała czternaście lat. Syn był w wojsku, w 6. Armii Polowej gen. Friedricha von Paulusa i walczył pod Stalingradem. Kiedy tam przybyłem, było już po bitwie o Stalingrad, bo kapitulację ogłoszono 2 lutego 1943 roku. Czy syn gospodarzy przeżył? Nie wiadomo, co się z nim stało: czy poległ w walkach, czy dostał się do niewoli i tam zmarł. Moi gospodarze dostali zawiadomienie, że ich syn “zaginął w walce”, cały czas mieli więc nadzieję, że wróci. Każdego dnia modlili się w tej intencji na różańcu. Nie wrócił jednak i nie przysłał też żadnej wiadomości. Jak był Ojciec traktowany przez niemieckich gospodarzy? Bardzo dobrze. Miałem swój pokój i łóżko z ciepłą pierzyną. Zapewniali mi wikt i opierunek. Na święta dostawałem bieliznę albo ubranie. Jadłem to samo, co oni, przy jednym stole, choć – jak się później dowiedziałem – było to zabronione i gospodarzom groziła za to kara. Rasa panów nie mogła siedzieć przy jednym stole z podludźmi. Nie mogliśmy też razem z Niemcami chodzić do kościoła. Raz w miesiącu była Msza dla przymusowych robotników. Za złamanie tego zakazu groziła kara siedmiu dni obozu. Ogólnie więc miałem tam dobre warunki, a i praca nie była szczególnie ciężka, bo przecież w domu też pracowałem na roli. Poza tym oprócz mnie w gospodarstwie pomagał też niemiecki pracownik. Nazywał się Heinrich Koll. Był do mnie przyjaźnie nastawiony i nie czułem z jego strony żadnej wrogości. Najbardziej dokuczała mi tęsknota za rodziną. Zdarzało się, że płakałem. Kiedyś orząc, wzdychałem do nieba, prosząc Boga, by pocieszył moich rodziców i powiedział im, że u mnie wszystko w porządku, bo rzeczywiście gospodarze byli dobrymi ludźmi. Miałem szczęście. Wielu polskich przymusowych robotników ciężko pracowało w fabrykach i kopalniach albo było wyzyskiwanych przez niemieckich bauerów. W naszej wiosce tylko jeden gospodarz należał do nazistowskiej Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (NSDAP), ale i on nie szykanował pracujących u niego ludzi. Czy rozmawialiście na temat nazizmu, Hitlera i wojny? Sam nigdy takich rozmów nie zaczynałem. Na początku po prostu nie zdawałem sobie sprawy z tego, czym jest nazizm. Zresztą przyjechałem do Niemiec bez znajomości języka. Później z pojedynczych zdań, z zachowania czy nawet ze stosunku do mnie mogłem wywnioskować, że moi gospodarze nie byli przychylni Hitlerowi. Oczywiście nie mogli mówić o tym wprost, ale kiedyś gospodarz tłumaczył mi, że Nadrenia, gdzie leżała ich wioska, po pierwszej wojnie światowej była w strefie wpływów Ententy, czyli sojuszu Francji, Wielkiej Brytanii i Rosji. Dopiero w 1936 roku wkroczył tam Hitler, ale tak naprawdę oni nie mają nic wspólnego z “Prusakami”. Czy rzeczywiście tak było? Takie miałem wrażenie. Jedynie najmłodsza córka, która dopiero co skończyła szkołę, wykazywała tendencje pronazistowskie. Czy spotykał Ojciec innych przymusowych robotników? Oficjalnie mogliśmy spotykać się raz w miesiącu na Mszy i coniedzielnych spotkaniach organizowanych przez nadzorującego nas esesmana – von Brauna. Jednak także poza tymi dwiema sytuacjami kontaktowaliśmy się ze sobą, choć – jak mówiłem – było to zabronione. Czego dotyczyły te niedzielne spotkania? Odbywały się one w sąsiedniej miejscowości, w dużej hali. Musieli być obecni na nich wszyscy przymusowi robotnicy z całego regionu. Von Braun mówił nam, jakie to wielkie szczęście nas spotkało, że możemy pracować dla Rzeszy, która tak się dla nas wykrwawia i która uratowała nas przed polskim reżimem. Krótko mówiąc, indoktrynował nas, ale jego słowa padały niczym groch o ścianę. Kiedyś mówił o Bydgoszczy. 3 września 1939 roku doszło tam do walk wojsk polskich z dywersantami niemieckimi, których wspomagali miejscowi Niemcy. Część schwytanych Niemców rozstrzelano. Propaganda III Rzeszy mówiła o Bromberger Blutsonntag – “krwawej niedzieli” i po wkroczeniu wojsk niemieckich do Bydgoszczy te wydarzenia stały się dla okupanta pretekstem do ogromnych represji. Miały wtedy miejsce egzekucje na polskiej ludności cywilnej, wielu Polaków wywieziono też do obozów koncentracyjnych. Kiedy von Braun z przejęciem mówił o tym, jak to Polacy mordowali w Bydgoszczy niewinnych Niemców, ktoś zawołał: “Das ist nicht Wahr!” – “To nie prawda!”. Von Braun wściekł się i krzyczał: “Wer hat das gesagt?” – “Kto to powiedział?”. Wyzywał nas od tchórzy, ale nikt się nie przyznał, a on ostatecznie nie dociekał. W każdym razie cieszyliśmy się, że ktoś mu się sprzeciwił. Wspomniał Ojciec o tym, że przymusowi robotnicy nie mogli jeść przy jednym stole z niemieckimi gospodarzami i chodzić z nimi do kościoła. Czego jeszcze nie wolno wam było robić? Jak już mówiłem, nie można się nam było spotykać. Nie mogliśmy jeździć do pracy rowerem, musieliśmy chodzić pieszo, nawet jeśli była to znaczna odległość. Poza tym nie było mowy o jakichś relacjach między Niemcami a robotnikami przymusowymi na płaszczyźnie czysto ludzkiej. Jeśli przymusowy robotnik zakochał się w Niemce i wyszło to na jaw, był wieszany, a dziewczynie golono do łysa głowę i obwożoną ją po okolicy. O tym opowiada film Andrzeja Wajdy “Miłość w Niemczech”. W miejscowości, gdzie pracowałem, nie było takich przypadków, ale słyszałem o nich. Pamiętam też, że kiedyś najmłodsza córka mojego gospodarza zapytała mnie, co bym zrobił, gdybym zakochał się w niemieckiej dziewczynie. Odpowiedziałem jej, że się na to nie zanosi. A ona na to: “Gdybyś się zakochał w Niemce, musiałabym cię nienawidzić”. Nie wiem, czy chciała mnie sprowokować, ale później zdałem sobie sprawę, że rzeczywiście musiałaby mnie nienawidzić, bo tego domagała się od niej partia. Nie myślał Ojciec o ucieczce? Nigdy mi to nie przyszło do głowy. Zapewne wynikało to ze stosunku do mnie niemieckich gospodarzy oraz sytuacji innych polskich robotników, którzy pracowali w tej miejscowości. Ich także dobrze tam traktowano. Natomiast z Oberbachem, wioski położonej niedaleko Niederbachem, latem 1944 roku uciekło dwóch przymusowych robotników. Tyle że nie starali się oni wydostać z Niemiec, a ukryli się w pobliskim lesie. Najpierw nikt ich nie ścigał. Uciekinierzy potrzebowali jedzenia, więc zaczęli nocą zbierać po polach warzywa, a w końcu przyszli do gospodarstwa, gdzie wcześniej pracowali, i ukradli stamtąd kilka rzeczy, nie tylko żywność. Gospodarze domyślili się, że sprawcami kradzieży mogą być zbiegli robotnicy, i została zorganizowana obława. Za trzecim razem ich znaleźli i rozstrzelali na miejscu. 6 czerwca 1944 roku miało miejsce lądowanie aliantów w Normandii i pewnie uciekinierzy mieli nadzieję, że szybko nastąpi wyzwolenie. Tymczasem wojna trwała jeszcze blisko rok. Wyzwolenie jednak w końcu przyszło. Okolice Niederbachem wyzwolili Amerykanie. To było 7 marca 1945 roku. Pamiętam, że kilka dni przed wkroczeniem wojsk amerykańskich z okolicznych miejscowości wycofywali się Niemcy: to była masa żołnierzy idących pieszo albo jadących konno i na motocyklach. Przechodzili też przez miejscowość, gdzie pracowałem. A ponieważ było pochmurno, alianci nie mogli zbombardować ich z samolotów. Gdyby nie niski pułap chmur, pewnie by nas wysadzili w powietrze razem z niemieckim wojskiem. Mieszkańcy Niederbachem mieli więc szczęście, a ja razem z nimi. W nocy z 6 na 7 marca przyszła wiadomość, że Amerykanie są już w sąsiedniej wiosce. Wszyscy w Niederbachem wywiesili więc na gankach białe flagi. Tylko że 7 marca około trzeciej po południu przez wioskę przejeżdżała jakaś grupa niemieckich żołnierzy i jadący na czele esesman, jak zobaczył te białe flagi, zaczął strzelać w stronę ganków. Ludzie więc schowali te flagi z powrotem do środka. Kiedy się ściemniało, mój gospodarz wraz z rodziną zszedł do piwnicy. Mówił, żebym ukrył się tam razem z nimi, ale ja miałem obawy, że jeśli w dom uderzy bomba, to się nie wydostaniemy spod gruzu. Z ukrycia więc obserwowałem szosę. Kiedy zobaczyłem, że nadjeżdża samochód i nie jest to auto niemieckie, wyciągnąłem do góry ręce z białą chusteczką. Jeden z samochodów się zatrzymał i Amerykanie pokazali mi na migi, że chce się im pić. Poszedłem więc z tą prośbą do gospodarza. Gospodarz odkorkował flaszkę z sokiem jabłkowym, nalał do kufla, a ja zaniosłem go Amerykanom. Ci wzięli kufel i odjechali. A gospodarz do mnie: “Gdzie jest mój kufel?”. Nieważne były bomby, armatnie kule i ostrzał, tylko ten kufel. Nie było więc w waszej wiosce walk. Na szczęście nie. Amerykanie ustawili w ogrodzie mojego gospodarza armatkę, nałożyli na nią siatkę maskującą i co jakiś czas strzelali z niej za Ren. Zza Renu w naszą stronę też wystrzelono kilka pocisków, ale nie wyrządziły one większych szkód. Żaden z nich nie spadł na dom. Zresztą po kilku dniach Amerykanie poszli dalej na wschód i linia walk się od nas odsunęła. Powoli życie zaczęło wracać do normy. To był przełom marca i kwietnia, gospodarz powiedział więc: “Trzeba wyjść w pole”. Ojciec został w Niederbachem? Zostałem. Nie poszedłem z Amerykanami, jak zrobiło wielu przymusowych robotników. Jeden z Polaków, z którym zaprzyjaźniłem się w Niederbachem, powiedział: “Gdzie pójdziesz? Po co? Na razie nic nie wiadomo”. I przyznałem mu rację. Czekałem na rozwój wypadków i pracowałem jak dotąd u mojego gospodarza. Wyszedłem na pole z broną ciągniętą przez dwa konie. W pewnym momencie zobaczyłem, że pod tą broną wloką się trzy granaty. Zatrzymałem konie i zacząłem się zastanawiać, co robić. Pomyślałem, że przede wszystkim muszę skończyć swoją robotę. Odhaczyłem więc powoli te granaty, zaniosłem na bok, a potem ostrożnie bronowałem dalej. Znalazłem jeszcze w jednym miejscu czwarty granat, ale robotę skończyłem. Chyba nie do końca zdawałem sobie sprawę z niebezpieczeństwa. Odminował Ojciec pole. Bawiłem się w sapera. W połowie listopada 1945 roku odszedłem stamtąd do obozu przejściowego zorganizowanego przez Amerykanów jakieś dziesięć – piętnaście kilometrów od Niederbachem. Polacy od razu zaczęli się tam organizować w różne struktury. W tym czasie myślałem już o powołaniu kapłańskim i chciałem przede wszystkim skończyć szkołę średnią, a taka była właśnie w tym obozie. Pojechałem więc tam, zgłosiłem się do kierownika szkoły i powiedziałem, że w Brzesku ukończyłem pierwszą klasę Liceum im. Józefa Piłsudskiego, że nie mam jednak z sobą żadnych świadectw, ale chciałbym kontynuować naukę w drugiej klasie. Po egzaminie orientacyjnym zostałem do tej szkoły przyjęty. Wróciłem więc do Niederbachem zabrać swoje rzeczy i pożegnać się. Co powiedzieli gospodarze? Pani Elizabeth płakała. Może przypominałem jej syna. Nie wiem. Później jeszcze parę razy ich odwiedziłem. Zawsze przywoziłem od nich syrop z buraków cukrowych. Mieliśmy więc słodkie urozmaicenie obozowej diety. Jakiś czas później naszą szkołę przeniesiono do klasztoru w Knechtsteden, a później do Lippstadt. I tam, w czerwcu 1948 roku, zdałem maturę. Nie chciał Ojciec wracać do Polski? Przede wszystkim chciałem zdać maturę. Z rodzicami miałem kontakt przez Czerwony Krzyż. Napisałem do domu, że mogę w Niemczech skończyć szkołę średnią i zapytałem, czy mam wracać. Ojciec odpisał, że jeśli mam możliwość studiowania, to żebym został. Zostałem więc, a po maturze wstąpiłem do jezuitów. To znaczy nie od razu. Najpierw musiałem napisać podanie, które zostało odesłane do Rzymu, później przeszedłem egzamin przed czterema ojcami jezuitami. Ostatecznie mogłem rozpocząć nowicjat. Proponowano mi, bym starał się o przyjęcie do nowicjatu w Niemczech, ale ja pomyślałem, że niemiecki już znam, więc jak pojadę do Włoch, to nauczę się włoskiego. I rzeczywiście przełożeni wysłali mnie do Galloro w prowincji rzymskiej. Kiedy skończyłem studia filozoficzne na Uniwersytecie Gregoriańskim, Adam Kozłowiecki SJ zachęcił mnie do wyjazdu do Rodezji Północnej, dzisiejszej Zambii. Przed wyjazdem do Afryki przez pięć miesięcy uczyłem się języka angielskiego na Malcie i w 1956 roku wyjechałem do Lusaki. Później w latach sześćdziesiątych studiowałem w Irlandii teologię. Do Zambii wróciłem w 1966 roku. Czy po wojnie był Ojciec w Polsce? Dopiero w 1965 roku, a więc dwadzieścia dwa lata po wywiezieniu na roboty. Byłem już po święceniach i miałem w Polsce prymicje. Spotkałem się z rodzicami, z bratem i siostrą. Mój brat też skończył szkołę średnią i wstąpił do lotnictwa w polskim wojsku, ale władze nie pozwoliły mu na służbę w tej jednostce, bo wyszło na jaw, że ma brata na Zachodzie. A czy utrzymywał Ojciec później kontakty z niemieckimi gospodarzami? Utrzymywałem. Ostatni raz byłem u nich też w 1965 roku. Pan Klemens już nie żył. Spotkałem tylko panią Elizabeth. Bardzo dobrze ją wspominam. Miałem naprawdę wiele szczęścia, że trafiłem w Niemczech do rodziny Geodelsów. Praca przymusowa Niemców w Związku Radzieckim został uznany przez ZSRR w ramach reparacji wojennych Niemiec za szkody wyrządzone przez nazistów niemieckich na ZSRR w czasie II wojny światowej. Niemieccy cywile w Europie Wschodniej zostali deportowani do ZSRR po II wojnie światowej jako robotnicy przymusowi. GROSSKUNDGEBUNG „Passen Sie gut auf, es ist furchtbar knapp mit Linoleum”. Ale z okazji wielkiego zebrania narodowo-socjalistycznego poświęca drukarnia niemiecka ostatnie metry linoleum. Brak surowców musi zastąpić odpowiednio spreparowany entuzjazm. Wielkie afisze, obwieszczające zebranie partyjne, które ma się odbyć nazajutrz, kosztują Niemcy bardzo drogo, ale… 04.09.2023. W nazistowskich Niemczech pracowały miliony robotników przymusowych. Samych Polaków było ok. 2,8 mln. Ich losy popadły jednak w niepamięć. Robotnicy przymusowi ze Związku
pokaż komentarz @putinex: A biedronka jest polska? Powiem Ci tak. Pracowałem w pewnej szewdzko-szwajcarskiej korporacji, ale w polskim oddziale oczywiście. Szwed był w biurze jeden. Miał w dupie wszystko, tylko kasa miała się zgadzać, siedział w kacie, w którym nikt go nie widział i nikt mu nie przeszkadzał. Resztą zajmowały się polskie menadżery tzn. te same Janusze, co kiedyś jako związkowcy w FSO doprowadzili do unicestwienia zakładów i potem jako "doświadczeni kierownicy" poszli dumnie do pracy w korporacji. Jeden człowiek potrząsa tam czterema działami, traktuje ludzi jak gówno. Stołki poobsadzane dawnymi kolegami z FSO. A do Szweda nic nie dociera, najpewniej dlatego, że sam nie chce żeby cokolwiek do niego docierało na ten temat. Takie są zachodnie standardy, gdy trzeba je zastosować na terenie polskiego obozu pracy. udostępnij Link pokaż komentarz @putinex: No to inaczej, bo może zbyt niejasno napisałem. Pracowałem wcześniej w innej firmie - Niemieckiej, nieco mniejszej, ale przez długie lata jedna z lepszych w swojej branży. Traktowanie pracownika może nie było jakieś królewskie, ale nigdy potem już nie miałem w żadnej firmie tak fajnie jak tam. Niemiec też miał wszystko w dupie jak ten Szwed. Zarządzaniem zajmowali się też Polacy. Praca nie była lekka i była dość zaborcza czasowo, ale firma odwdzięczała się sporymi profitami w postaci nielimitowanej karty routex na nielimitowane auto, nielimitowanym telefonem i sporymi premiami. Owszem, Szwed mógłby interweniować, ale dlaczego miałby to robić? Dlaczego mielibyśmy w ogóle go prosić o interwencję? Czy jesteśmy od nich gorsi? Jak widać było w tej niemieckiej firmie, mogliśmy się szanować i wszyscy mieć profity jednocześnie bez niczyich interwencji. Wina nie leży po stronie Niemca, ani Szweda, anie Francuza, oni oczywiście kierują się zyskiem, ale też dają nam sporą swobodę. Nikogo nie zmuszają do traktowania swoich ludzi jak gówno, uznają to za naszą wewnętrzną sprawę. Tej swobody często się nadużywa. Wyjątki są bardzo nieliczne udostępnij Link pokaż komentarz @Hans_Olo mam podobne doswiadczenia. Niestety. Polskich menagerow z klasa prawie nie ma. Zaczynaja sie pojawiac jak przebisniegi ale jak to mowia jedna jaskolka wiosny nie czyni. Problem jest pokoleniowy. Obecni menadzerowie to zwykle ludzie wyksztalceni za prl i przez prl i przez dziki kapitalizm lat 90tych co gorsza wielu mlodych przejmuje ich zle nawyki..minie jeszcze sporo lat zanim bedziemy mieli kadre menedzerska na wysokim swiatowym poziomie..o ile w ogole udostępnij Link pokaż komentarz @ameliniummm: Obecnie chyba głownie IT się przyczynia do rozwoju menedżmentu w Polsce, niestety trudno będzie tym zarazić pozostałe branże. Najlepsza droga do tego to rozwój globalnych marek, tak żeby ludzie z zachodu przychodzili do naszych firm z listami motywacyjnymi i chcieli otwierać ich oddziały u siebie. Jak jednak pokazuje przypadek Solarisa, na naszym poziomie rozwoju jest pewien etap do którego możemy dojść i potem są problemy, bo prawdziwy hi-tech (np. SI, z systemami wizyjnymi, radarowymi itd.) jest ponad nasze możliwości i firmę trzeba sprzedać, żeby mogła dalej funkcjonować - tu działa słynna w światku zarządzania IT dewiza "nie próbuj konkurować z google", która z jednej strony biznesowo określa granice bezpieczeństwa, a z drugiej strony podświadomie programuje nas na sługusów i przydupasów. udostępnij Link pokaż komentarz Biedronka nigdy nie była polska i ma portugalskiego prezesa, więc analogia nietrafiona. @putinex: Weź się już nie kompromituj. Oczywiście, że Biedronka była polska. Właściciel ją rozwinął i sprzedał Jeronimo Martins, bo robi tak z wszystkimi swoimi firmami. udostępnij Link pokaż komentarz @daerro: Właśnie to miałem na myśli. Nie znam wszystkich jego biznesów, ale miał / ma też Eurocash i sieć pasaży Czerwona torebka, która chyba nie za bardzo wypaliła. Ogólnie gość z domu dziecka, ale umiał się ustawić w czasach przemian. Nie gwiazdorzył przy tym, bo już dawno by go uwalili, tylko po cichu robi swoje. udostępnij Link

Kup teraz na Allegro.pl za - III Rzesza pracownicy przymusowi Sonneberg 1942r (13269969977). Allegro.pl - Radość zakupów i bezpieczeństwo dzięki Allegro Protect!

Stan wyjątkowy w regionach graniczących z Białorusią wydłużony o 60 dni. - Mam z tym problem. Rozumiem powagę sytuacji, rozumiem konieczność ochrony granicy, ale sam słyszę, że to jest granica zewnętrzna Unii, że Polska dba o to, by nielegalni migranci nie dostawali się na terytorium Unii. Więc pozostaje proste pytanie, czy Polska traktuje tę sprawę wyłącznie jako element polityki wewnętrznej, ewentualnie rozgrywki typu rządzący-opozycja, czy też może rząd powinien umieć umiędzynarodowić tę sytuację, a przynajmniej ją uwspólnotowić - powiedział w programie "Money. To się liczy" Jan Krzysztof Bielecki, były premier, przewodniczący Rady Partnerów EY. - Dlaczego wydaje mi się to niezbędne? Bez pomocy instytucji międzynarodowych, bez pomocy Brukseli, Polska nie wygra tego konfliktu, który, jak pokazało życie, wymaga interwencji międzynarodowej i nacisku na reżim białoruski. Mówimy o wojnie hybrydowej, a równocześnie Białoruś otrzymała z funduszu walutowego... rozwiń
Podczas tymczasowego zatrudnienia w innym kraju UE delegowani przez Ciebie pracownicy (lub Ty sam, jeśli jesteś osobą samozatrudnioną) mogą pozostać w systemie zabezpieczenia społecznego kraju, w którym pracowali przed delegowaniem. Jako pracodawca musisz z wyprzedzeniem poinformować administrację kraju przyjmującego i złożyć Polska i NiemcyGdy 2 maja 1945 Armia Czerwona wraz z oddziałami 1. Armii Wojska Polskiego zdobyła Berlin, w mieście przebywało ok. 370 tys. robotników przymusowych. Ich los przybliżają wystawa zewnętrzna i wirtualny projekt.„Berlin był w tamtym czasie dosłownie usiany barakami. (...) Całe miasto, razem z jego obrzeżami, tworzyło rozciągający się na ogromnej przestrzeni jeden wielki obóz, wciśnięty między budynki mieszkalne i biurowe, pomniki, dworce, fabryki”. Tak wspominał sytuację w stolicy nazistowskich Niemiec François Cavanna, były francuski robotnik przymusowy i późniejszy współzałożyciel satyrycznego tygodnika „Charlie Hebdo”. 2 maja 1945 r., w dniu kapitulacji Berlina, w mieście przebywa jeszcze około 370 tys. robotników przymusowych z całej Europy. Są wśród nich jeńcy wojenni, tzw. cywilni robotnicy – głównie Polacy i „Ostarbeiter” – deportowani z terenu b. ZSRR, traktowani jeszcze gorzej od i tak żyjących już w nieludzkich warunkach Polaków. Wszyscy muszą pracować do końca. „Wielu ludzi ginie w drodze do pracy, chociaż ‘praca’ jest przesadą. Powiedzmy, że jak roboty udają się do swojego miejsca pracy, o ile ono jeszcze istnieje” – fragment wspomnień b. francuskiego robotnika przymusowego Marcela Eloli, 16 kwietnia 1945. Dwie trzecie robotników przymusowych było zmuszanych do pracy w rolnictwie, pozostali w fabrykach czy przy budowie drógImage: picture-alliance/dpa„Jak mamy skończyć, jeżeli nas ciągle bombardują?” Jedną z tych, którzy mimo bombardowań codziennie muszą dotrzeć do pracy, jest Wanda Tworkiewicz, w październiku 1943 r. przywleczona do Berlina z Łodzi. Po pobycie w obozie w Brandenburgii trafia do obozu dla robotników przymusowych Berlin-Johannisthal. Pracuje w fabryce samolotów Henschel. Podczas bombardowania w Boże Narodzenie 1943 obóz zostaje doszczętnie zniszczony. Wanda Tworkiewicz, która ratuje się wybiegając z baraku przykryta tylko kocem, zostaje przeniesiona do Schoenefeld. Codziennie musi iść piechotą do pracy, w prostej linii jakieś 10 km. Fragment jej wspomnień: „Na urodziny Hitlera, 20 kwietnia, nadleciały samoloty aliantów i zrzuciły nad naszymi fabrykami ulotki. Krążył wśród nas dowcip, że na urodziny Hitlera nie zrzucają bomb, tylko ulotki. Nie wiem, co na nich było”. Kolega ze Śląska wytłumaczył jej po polsku, że „mamy teraz skończyć z pracą”. „Jak mamy skończyć, jeżeli nas ciągle bombardują?” – odpowiedziała. 23 kwietnia 1945 obóz w Schoenefeld, gdzie przebywa Wanda Tworkiewicz, zostaje wyzwolony. Zrzucane nad Berlinem ulotki są ważną częścią wojny psychologicznej prowadzonej przez aliantów. Niemieckich żołnierzy wzywają do rzucenia broni, ludność cywilną, w tym robotników przymusowych, do przerwania pracy i stawiania oporu. Naziści do ostatnich dni wojny karzą więzieniem lub śmiercią za posiadanie takiej ulotki lub przekazanie jej dalej. Oznaka identyfikująca PolakówImage: Berlin, Stiftung Deutsches Historisches MuseumOryginalną taką ulotkę, zachowaną przez byłego polskiego robotnika przymusowego Józefa Przedpełskiego – we wrześniu 1944 razem z ciężarną żoną wywiezionego do Berlina z Łodzi – można zobaczyć na blogu Centrum Dokumentacji Pracy Przymusowej Berlin-Schöneweide. – Jeżeli nasi goście nie mogą dotrzeć na nasze wystawy, my docieramy z naszymi wystawami do nich – argumentują pracownicy Centrum, które jak wiele placówek muzealnych i kulturalnych w czasach koronakryzysu przeniosło swoją działalność do Internetu. Blog jest prowadzony od 1 kwietnia do końca maja w ramach projektu przygotowanego z okazji 75. rocznicy zakończenia II wojny światowej: „1945. Nazistowskie obozy pracy przymusowej w Berlinie. Koniec, ale jeszcze nie po wszystkim”. Zainteresowani znajdą tam fragmenty wspomnień byłych ofiar pracy niewolniczej, zdjęcia, listy, dokumenty. Gehenny ciąg dalszy „Rosjanie są pod Berlinem. Widzi się setki rosyjskich maszyn, walących w niemiecką artylerię. Eskadry jedna po drugiej nieustannie uderzają w zgromadzone w Berlinie niemieckie wojska, a my jesteśmy w środku tego wszystkiego i na nasze głowy spadają bomby, które zostały po niemieckich ‘panach’. (...) Krótko mówiąc, stało się jasne, że tkwimy w pułapce. Tylko odwagi, teraz naprawdę chodzi już tylko o to, by ratować własną skórę” – ze wspomnień b. włoskiego robotnika przymusowego Pietro Cavedaghiego, 18 kwietnia 1945. Wśród 14 tys. osób kierowanych w Berlinie do prac związanych z obroną przeciwlotniczą gros stanowią robotnicy przymusowi. Są zmuszani do rozbrajania bomb, usuwania ruin, wydobywania z gruzów i chowania zwłok, kopania okopów. Groby polskich i rosyjskich robotników przymusowych na cmentarzu Św. Jadwigi (St-Hedwig-Friedhof) w berlińskiej dzielnicy LichtenbergImage: DW„Przed wkroczeniem Armii Czerwonej większość ludzi została wysłana do kopania okopów i innych prac poza fabryką. Ci, którzy zostali w zakładach, demontowali, konserwowali i zatapiali lepsze maszyny w kanale” – ze wspomnień b. polskiego robotnika przymusowego Euzebiusza Wiktorskiego. Podczas usuwania ruin ludzie próbują znaleźć coś do jedzenia, przyłapani, karani są śmiercią za „plądrowanie”. W ostatnich dniach wojny nie mają nic – jedzenia, wody, ubrania, bezpiecznego dachu nad głową. Ich codzienność to strach przed bombami, przed reżimem i też niemiecką ludnością cywilną, która ze strachu przed aktami zemsty profilaktycznie morduje robotników przymusowych i już uwolnionych więźniów obozów koncentracyjnych. Wczesnym latem 1945 wielu byłych robotników przymusowych z Zachodniej i Południowej Europy może wrócić do domu, o własnych siłach albo z pomocą transportów organizowanych przez aliantów. Byli robotnicy przymusowi z krajów Europy Wschodniej, zwłaszcza z ZSRR, boją się wracać. Dla wielu powrót do domu z Niemiec oznacza podejrzenie zdrady ojczyzny i kolaboracji z nazistami, co równa się dalszemu ciągowi gehenny. Codzienność milionów ludzi W latach 1938-1945 w całych Niemczech przebywało na robotach przymusowych blisko 6,5 miliona osób cywilnych. Największą grupę, ponad 4 mln 200 tys., stanowili mieszkańcy okupowanych terenów Europy Wschodniej – Czechosłowacji, Polski, Jugosławii i ZSRR. 2 mln 155 tys. pochodziło z krajów Europy Zachodniej – Francji, Norwegii, Danii, Holandii, Belgii, Włoch, Grecji. Wystawa na wolnym powietrzu - Centrum Dokumentacji Pracy Przymusowej Berlin-SchöneweideImage: DW/E. StasikPolacy stanowili, po robotnikach przymusowych z b. ZSRR (2 mln 165 tys.), największą grupę ofiar pracy niewolniczej (we wrześniu 1944 było to 1,7 mln). Dekrety polskie z 8 marca 1940 usankcjonowały ich dyskryminację i wyzysk. Jako pierwsi cudzoziemcy Polacy zostali zmuszeni do noszenia identyfikującej ich oznaki z literą „P”. Tylko w Berlinie istniało w latach 1939-1945 ponad tysiąc obozów dla robotników przymusowych, sto z nich w przemysłowej dzielnicy Treptow. 20 proc. robotników przemysłowych stanowiły kobiety. W latach 1939-1945 też tylko w Berlinie znajdowało się 21 tzw. podobozów i komand zewnętrznych obozów koncentracyjnych, administracyjnie podlegających KL Sachsenhausen. Od jesieni 1944/45 przebywało w Berlinie około 10 tys. więźniów KL zatrudnionych do pracy niewolniczej, głównie w przemyśle zbrojeniowym. W połowie kwietnia 1945 zostali wysłani na Marsze śmierci. „Żaden więzień nie może się dostać w ręce aliantów”, rozkazał 14 kwietnia 1945 Reichsführer-SS Heinrich Himmler. Te i inne informacje na temat pracy przymusowej, jej genezy i historii, w tym polskich robotników przymusowych, a także późnych odszkodowań dla ofiar pracy niewolniczej przekazuje wystawa na wolnym powietrzu prezentowana przez Centrum Dokumentacji Pracy Przymusowej Berlin-Schöneweide: „Praca przymusowa w Berlinie 1938-1945”. 12 tablic umieszczonych na ogrodzeniu Centrum przy Britzer Strasse jest częścią pokazywanej tam, a ze względu na koronakryzys niedostępnej dla publiczności, stałej wystawy „Codzienność i praca przymusowa 1938-1945”. Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!

Terminy składania zeznania podatkowego w Niemczech za lata 2019-2022; Koronawirus a Kinderkrankengeld w Niemczech – pytania i odpowiedzi; Ile trzeba czekać na decyzję podatkową w Niemczech? Ten Finanzamt jest najszybszy! Jak wnioskować o Kindergeld? Podpowiadamy! Co ma wpływ na wysokość Kindergeldu? Kinderzuschlag w 2022 roku.

Pools Arabisch Duits Engels Spaans Frans Hebreeuws Italiaans Japans Nederlands Pools Portugees Roemeens Russisch Zweeds Turks Oekraïens Chinees Engels Synoniemen Arabisch Duits Engels Spaans Frans Hebreeuws Italiaans Japans Nederlands Pools Portugees Roemeens Russisch Zweeds Turks Oekraïens Chinees Oekraïens Uw zoekopdracht kan naar ongeschikte uitdrukkingen leiden. Uw zoekopdracht kan naar informele uitdrukkingen leiden. Ponad 2 miliony Ukraińców zostało deportowanych do III Rzeszy jako pracownicy przymusowi. Over two million Ukrainians were deported to Germany as slave labor. 19 września 1942 roku niemal 3000 kobiet i mężczyzn, którzy zostali pojmani w licznych łapankach na terenie Warszawy w ciągu poprzednich dwóch dni, zostało przetransportowanych pociągami do III Rzeszy jako pracownicy przymusowi. On 19 September 1942, nearly 3,000 men and women, who had been caught in massive round-ups all over Warsaw during the previous two days, were transported by train-loads to slave labour in Germany. Andere resultaten Wszyscy pracownicy przymusowi utrzymują się sami i odkładają swe własne udziały emerytalne, cała nadwyżka zysków z ich pracy jest przekazywana na rzecz funduszu emerytalnego. After the conscript workers support themselves and set aside their own retirement contributions, all excess profits on their labor are turned over to this pension fund. W 1944 roku przymusowi pracownicy składali się na jedną czwartą wszystkich niemieckich pracowników, a większość niemieckich fabryk miała własny kontyngent więźniów. By 1944, slave labour made up one quarter of Germany's entire work force and the majority of German factories had a contingent of prisoners. Jako że niemieccy robotnicy byli coraz częściej powoływani do służby wojskowej, w zakładach zastępowali ich Francuzi, agitowani przez kolaboracyjny rząd w Vichy, a później przymusowi pracownicy z Polski, Ukrainy i innych krajów Europy Wschodniej. As German workers were increasingly conscripted, foreign workers, first "guest workers" from France and later slave labourers from Poland, Ukraine and other eastern countries, were brought in to replace them. Jako pracownicy Centrum dbamy o przestrzeganie zasad współżycia społecznego i dobrych obyczajów. As employees of the Centre, we strive to follow the principles of social co-existence and good customs. Zarabiają bardzo dobre pieniądze jako pracownicy. People who live here earn very good money as employees. Jako pracownicy Inditexu zobowiązujemy się przestrzegać Kodeksu Postępowania i Odpowiedzialnych Praktyk. As professionals working for Inditex, we are committed to following a Code of Conduct and Responsible Practices. Współpraca Jako pracownicy Avides jesteśmy wspólnie twórcami sukcesu naszej firmy. Cooperation As employees of AVIDES, we jointly create the success of our company. Jako pracownicy British American Tobacco działamy według wspólnych zasad. As British American Tobacco employees, we behave in accordance with certain shared principles. Waszyngton nie ma danych o Eleanore Sears jako pracownicy Armii US. Washington has no record of an Eleanore Sears in the employ of the US Military. Świadczenie wypłacane jest jednorazowo, nawet jeśli oboje rodzice jako pracownicy Centrum byliby potencjalnie uprawnieni. This grant shall be paid once only, where both parents as staff members of the Centre are potentially eligible. a) jako pracownicy oddelegowani przez usługodawcę do celów świadczenia usług transgranicznych; (a) as employed workers posted by a service provider for the purposes of cross-border provision of services; Jako pracownicy ochrony, macie wgląd do wszystkich spraw kryminalnych. As security officers, The criminal records of all new employees cross your desk. To my jako pracownicy, członkowie organizacji tworzymy miejsce, w którym przebywamy. We, as employees, members of the organization, create a place where we are. Jako pracownicy służby zdrowia mamy priorytet zgodnie z prawem. As health care workers, we have priority by law. Nauka chińskiego jest doskonałym sposobem dla studentów zainteresowanych biznesu i finansów, aby poszerzyć swoje możliwości zatrudnienia jako pracownicy organizacji międzynarodowych. Learning Chinese is an excellent way for students interested in business and finance to broaden their employment opportunities as employees of international organizations. Osoby niepełnosprawne mogą być wartościowymi uczestnikami rynku pracy jako pracownicy, przedsiębiorcy i pracodawcy. Persons with disabilities have the ability to make valuable contributions in the workforce as employees, entrepreneurs and employers. Jako pracownicy Klingspor działamy i podejmujemy decyzje w sposób zorientowany na cel i odpowiedzialny. As Klingspor employees, we act and make decisions in a target-oriented and responsible manner. Tłumacze pisemni mogą również być zatrudniani jako pracownicy kontraktowi na czas określony. Translators may also be employed as contract staff for a fixed term. Er zijn geen resultaten gevonden voor deze term. Resultaten: 162. Exact: 2. Verstreken tijd: 189 ms. Documents Bedrijfsoplossingen Vervoegen Synoniemen Proeflezer Hulp en informatie aaEYE. 492 302 381 352 362 11 239 38 46

pracownicy przymusowi w niemczech lista